Roumanin
Rosmarinus officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Roumaniéu.
Noms en français : Romarin, Romarin officinal.
Descripcioun :Aubret forço couneigu e poupulàri de la garrigo qu'avèn vergougno de lou despinta. Flouris de longo de l'autouno au printèms pèr cala au gros de la calourasso.
Usanço :D'abord coume planto aroumatico, se bouto dins lou manja e peréu sèrt pèr li perfum. Pièi lou roumanin èi vertuous contro mant uno malautié. Ei couneigu subretout pèr ajuda à la digestioun e li proublèmo de fege (tisano). Se reniflo contro lou raumas e lou toussi. Ei tamèn bon contro d'ùni proublèmo de pèu (raumido).
Port : Aubret
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Rosmarinus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Garrigo
- Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Rosmarinus officinalis L., 1753
Mèle
Larix decidua
Pinaceae
Àutri noum : Meare, Mèlze, Merze, Mèuse, Mèuve.
Noms en français : Mélèze, Mélèze commun.
Descripcioun :Lou mèle se recounèis à sis aguio fino que toumbon l'ivèr (e peréu de ramo o pinouflo). Li pigno soun pichoto, roujo encò di femello (que dounaran li pigno duro) e jauno un pau brunello pèr li masclo (fotò). Proun de relarg porto un noum en raport coume "lou bos de mèle" (Alouos).
Usanço :Lou bos de mèle s'emplego proun que s'apourridis pas. Pèr la téulisso (escandoulo e charpento) li moble e peréu lou caufage. La pegoulo (o escourèu) sèr à sougna lis escarto (J.R. Fortoul 1995). Au mes de Jun quouro fai caud e se, li ramo podon se carga, à l'aubo, de mano blanco e sucrado (ibid.).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Larix
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Pelouso de mountagno
- Melounié
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Larix decidua Mill., 1768